Ev Tekstili Sektörü 2

Ev tekstili sektörü geniş bir alanda ürünler veriyor. Yatak tekstili, banyo ve mutfak tekstili, havlular ve bornozlar, masa örtüleri, döşemelik kumaşlar, perdeler, halılar ve diğer ev tekstil ürünleri sektörün kapsamında. Dolayısıyla ev tekstili ürünlerinin tamamını veya bir kısmını tüketicilere sunan satış noktası sayısı oldukça fazla. Tahminlerime göre sektörün 10 bine yakın satış noktası var. 20 milyon haneye sahip ülkemizde, 2013 yılında 650 bin çift evlendi, 1,2 milyon ev satıldı ve 2 milyon taşınma gerçekleşti. Tüm bunlar ev tekstili tüketiminin odak noktasını oluşturuyor. Ev tekstilinde yenileme süresi de her geçen yıla azalıyor. Ayrıca hanelerdeki ev tekstili ürünü sayısı da artıyor. Talep böyle canlı olunca da ev tekstilindeki üretici sayımız da oldukça fazla. Sadece iç pazara değil, dış pazarlara da üretim yapıyor ev tekstili firmalarımız. Yalnız güçlü ve kalıcı marka yaratma konusunda hala zayıfız. Markalarımızın çoğu içte de dışta da şimdilik fiyat rekabetiyle ilerliyor.

2013 yılında Türkiye’de ev tekstilinde iç pazarın büyüklüğü perakende fiyatlarıyla 2,5 milyar dolar seviyesinde olduğu tahmin ediliyor. Bunun yaklaşık %90’ı yerli üreticiler tarafından, %10’u ithalatla karşılandığı söyleniyor. Yerli üreticilerimizin ihracatı ise 2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiş.

Yukarıda verdiğim rakamlara internette yaptığım kısa bir sörf sonrasında sentez yaparak ulaştım. Eğer rakamları birebir doğru olarak kabul edersek satış noktası başına yıllık 500 bin TL’lik bir ciro söz konusu olduğunu görürüz. Elbette bu ortalama bir değerdir. Yoksa sadece ev tekstili satan büyükçe bir mağaza elbette yılda 2 milyon TL’nin üzerinde ciro yapabilir. Aynı şekilde mağazasının sadece bir köşesinde ev tekstiline yer veren bir mağaza bu alanda yılda 50 bin TL ciroya bile ulaşamayabilir.

10-15 yıl önce “sadece ev tekstili ürünleri satan” mağazaların %100’e yakını esnaflara aitken, kişi başı gelirin artması, beğenilerin farklılaşması, marka tüketme isteğinin yaygınlaşması gibi nedenlerden dolayı günümüzde bu esnafların %20’sinin bir markanın şemsiyesi altında (franchise veya münhasır bayi olarak) faaliyet göstermeye başladığını görüyoruz. Ayrıca üretici firmalar da markalaşmaya önem verip kendi mağazalar zincirini açmaya başladılar. Önce caddelerde mağazalaşan ev tekstilcilerimizi şimdilerde sıkça AVM’lerde görmeye başladık. Linens, Özdilek, Sarev, English Home, Madam Coco, Chakra gibi markaların şık mağazaları tüketiciler tarafından oldukça ilgi görüyor. Şu anda “sadece” ev tekstili satılan noktaların %40’a yakını bir markalı mağazalar zincirinin parçası. Bir de departman store (bölümlü mağazacılık) kanalında oldukça başarılı ev tekstili köşeleri var ve buralardan da ciddi satışlar olmakta. TepeHome, Evkur, Boyner, Karaca, Mudo Concept, YKM’yi buna örnek verebiliriz. Büyük markalar da ev tekstiline yönelik girişimlerde bulunuyor. Bunlara en yaygın örnek ZaraHome. Anadolu’da çeyiz mağazası, alışveriş merkezi gibi adlarla anılan tekil departman store’lar da ev tekstilinin önemli bir perakende satış gücünü oluşturuyor. Mobilya markaları da mağazalarında ciddi oranda ev tekstili ürünleri satıyorlar.  Son zamanlarda internetteki e-ticaret sitelerinden de önemli miktarda perakende satışı olduğunu gözlemliyoruz. 2013 yılında internetten 100-150 milyon TL’lik perakende ev tekstili satışı gerçekleştiği tahmin ediliyor.

Sadece ev tekstili ürünleri satan esnafların işleri gün geçtikçe zorlaşıyor. Çünkü onların pazarına göz koymuş epey bir perakende kanalı var. Ev tekstiline yeni giren veya kendi markasıyla mağazalar zinciri oluşturma gücü olmayan firmalar için hala en etkili satış kanalı yine de bu esnafların mağazaları. Yani 100-200 metrekarelik mağazasında ev tekstili ürünleri satan esnaflar yılların getirdiği ticaret birikimiyle bölgelerinde önemli miktarda ev tekstili satışı yapıyorlar. Bu esnafları hedefleyerek oluşturulan bayilik ağı hala önemli bir satış kanalı firmalar için.

2013 yılındaki 5 milyar TL’lik ev tekstili pazarında en büyük payı %30 ile yatak tekstili aldığı söyleniyor. Ardından %26 ile halı/kilim, % 16 ile perde, %10 ile havlu ve bornoz dahil banyo/mutfak tekstili ve %18 ile diğer ev tekstili ürünleri geliyor.  

Ev tekstilinde Hindistan, Pakistan ve Çin ürünleri hem ihracatımızı hem de yerli üreticilerimizi bir süredir rahatsız ediyor. Ucuz iş gücü ve avantajlı hammadde alımlarıyla uzak doğu ülkelerinin ev tekstili sektörümüz üzerindeki baskısı sürekli olacaktır. Tasarıma, yenilikçiliğe ve marka yönetimine önem veren, satış kanallarını doğru kurgulayan markalarımızın ise sırtı hiç yere gelmeyecektir.