Yapı Market Sektörü

Yapı market perakendeciliği sektörünün 2007 yılındaki büyüklüğü 8 milyar doları aşmış bulunmaktadır. 2003 yılında toplam büyüklüğü 4 milyar dolar olan sektörün 5 yıl içinde 15 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşması beklenmektedir.

Yapı malzemesi perakendeciliğinde sektörün büyük kısmı bayi, nalburiye ve hırdavatçıların elindedir. Türkiye’de inşaat malzemeleri satan zincir yapı market markası 30’un üzerindedir. Yapı marketlerin payı ise hızla artmaktadır. Yapı market perakendeciliği hırdavat ve inşaat sektörü perakendeciliğinden %30 pay almaktadır. Bu oranın 5 yıl içinde %50’ye ulaşması beklenmektedir.

“Do It Yourself” tarzındaki ürünleri satan hiper yapı marketler Bauhouse, Praktiker, Tekzen ve Koçtaş’tır. Bu markalar birbirine yakın pazar paylarıyla rekabet etmektedir. Bunların Türkiye’de 60’a yakın mağazası mevcuttur. (Koçtaş ve Tekzen 2008 yılından itibaren yurt dışında da mağazalar açmaya başlamıştır.)

Yapı Market Sayıları
Yapı Market	Mağaza Sayısı
Tekzen	24
Koçtaş	20
Praktiker	10
Bauhause	5
Toplam	59

Yapı marketler geniş ürün yelpazesi ile bireysel müşterilerin dışında zanaatkârlar, esnaf, apartman yöneticileri ve müteahhitler gibi meslek dallarına da hitap etmektedir. Yapı marketlerin ilk açıldığı günlerde kadın müşterilerin oranı %10 civarında iken bugün bu oran %50 seviyelerindedir. Kadınların satın aldığı ürünlerin büyük çoğunluğunu dekoratif ürünler oluşmaktadır.

Yapı marketçiliği alanındaki ilk gelişmeler 15 yıl önce başladı. Ekonomik etkenler, kentsel yapı ve Türk toplumunun karakteristik özellikleri nedeniyle 1994 yılına kadar Türkiye'de yapı market pazarı gelişememiştir. Türkiye'de tamircilerin evlere kadar gelip çok makul ücretlerle tamir ve bakım işleri yapmaları ve gerekli ekipman ve malzemelerin yerel hırdavatçı dükkanlarından ve inşaat malzemesi satıcılarından satın alınabilmesi Türkiye'de yapı market pazarının gelişmesini geciktiren etkenler arasındaydı. Türkiye’de sağlıklı bir üretimin olmaması, bu sektörü destekleyecek yan firmaların ve hizmet firmalarının olmaması, içerdeki üreticilerin ürünlerini dağıtmakta geleneksel kanallar üzerinde yoğunlaşması yapı marketçiliğin yıllarca geri kalmasının sebeplerinden biridir.  

Yapı marketçiliğini kilometre taşları;

·         Türkiye yapı marketlerle 1994 yılında İstanbul’da Ace Hardware ile Okumuş Gurubu'nun ortaklığıyla açılan AS 2000 mağazasıyla tanıştı.

·         1995 ise Alman Götzen ile Tekfen Holding ortaklığıyla İstanbul Merter'de Götzen Yapı Market hizmete girdi.

·         Yine 1995 yılında Transteknik Holding, Beylikdüzü'nde Planet Yapı Market‘i açtı. 

·         1996'da Bauhaus sektöre girdi ve Kozyatağı'ndaki mağazasını açtı.

·         Koç Holding, 1996 yılında İzmir Bornova'da ilk mağazasını Koçtaş adı altında faaliyete geçirdi.

·         Transtürk Holding'e ait Makina Takım Endüstrisi, Fransız Mr Bricolage 1996 yılında sektöre giriş yaptı.

·         Almanya’nın ikinci büyük yapı marketi olan Praktiker Türkiye’deki ilk yatırımını 1999 yılında İstanbul’da gerçekleştirdi.

·         1999 yılından sonra ise Türkiye’deki gelişmelere paralel olarak bazı yapı marketleri sektörden çekilme kararı aldı.

·         Alman Götzen`in yurtdışında zora girmesi üzerine Tekzen adıyla yoluna %100 Türk sermayesi olarak devam kararı alındı.

·         Daha sonra AS 2000, Planet ve Mr Bricolage’de sektörden çekildiler.

Türkiye'deki yapı market pazarı henüz küçük olmasına rağmen hızlı bir şekilde modernize olmakta ve büyümektedir. Ayrıca, kentli tüketicilerin kültürel gelişimi yapı market pazarının gelişimini hızlandırmaktadır.

Yapı market pazarının hareketliliğini gören Avusturyalı Baumax da Türkiye'ye yatırım kararı almıştır. Baumax, iki yılda 10 mağaza açmayı planlamaktadır.