Şarküteri Ürünleri Sektörü

Gıda Türkiye’nin en büyük sektörlerinden biridir. Kırmızı et ise gıda sektörünün en büyük alt sektörüdür. Türkiye’nin gelişmesine bağlı olarak diğer sektörler gibi büyümekte ve konsolide olmaktadır. Sektöre ait kurum ve kuruluşların bilinçlenmesi, mevzuatın AB normlarına doğru çekilmeye başlanması, halkın marka bilincinin artması, rekabetin şiddetlenmesi ve benzeri etkenlerden dolayı sektör ve sektördeki firmalar değişim geçirmektedir. Gerekli değişimi gerçekleştiremeyenler de kepenkleri kapatmaktadırlar.

Kırmızı et sektörünün bir alt kolu olan şarküteri ürünleri hareketli ve hızlı bir pazardır. Bu pazarda irili ufaklı bine yakın oyuncu yer almaktadır. 2007 yılında şarküteri ürünleri üreticilerinin toplamda 850 milyon YTL ciro elde ettiklerini tahmin ediyoruz. Pazar yavaş yavaş kayıt altına alınmaya başlanmıştır. Bu da markalı firmaların pazar payını büyütecektir. Atölye tipi merdiven altı firmalar azalacaktır.

Şarküteri ürünleri pazarının genel satış hacminin yüzde 44'ünü sucuk oluşturmaktadır. Geri kalanın yüzde 28'ini salam, yüzde 25'ini sosis, yüzde 3’ünü diğer ürünler almaktadır.

Şarküteri pazarının 2007 büyüklüğünün perakende fiyatlar bazında 1,2 milyar YTL, ağırlık bazında 95 bin ton civarında olduğunu tahmin ediyoruz. Ton bazında pazarın %58’i (55 bin ton) reklamveren markalar, %42’si (45 bin ton) küçük işletmeler tarafından paylaşılmaktadır. Ciro bazında pazarın %67’si reklamveren markalar, %33’ü küçük işletmeler tarafından paylaşılmaktadır.

İnternetten derlenen bilgiye göre şarküteri pazarındaki firmaların 2007 yılı sıralaması aşağıdaki gibidir.

	Markalar	Yıllık Üretim Kapasitesi (Ton)	2007 Satışı (Ton)	Firma Cirosu	Pazar Payı
1	Pınar	40.000	14.300	150.150.000,00	17,5%
2	Aytaç	20.000	11.000	115.500.000,00	13,5%
3	Polonez	10.000	4.675	49.087.500,00	5,7%
4	Başyazıcı	37.000	4.400	46.200.000,00	5,4%
5	Coşkun	4.000	2.750	28.875.000,00	3,4%
6	Beşler	12.000	2.475	25.987.500,00	3,0%
7	Maret	36.000	2.475	25.987.500,00	3,0%
8	Namet	4.000	2.475	25.987.500,00	3,0%
9	Şahin	37.000	2.200	23.100.000,00	2,7%
10	Banvit	36.000	1.925	20.212.500,00	2,4%
11	Apikoğlu	15.000	1.650	17.325.000,00	2,0%
12	Beşyıldız	5.000	1.100	11.550.000,00	1,3%
13	İmamoğlu	10.000	825	8.662.500,00	1,0%
14	Sultan	10.800	550	5.775.000,00	0,7%
15	Diğer Üreticiler	100.000	42.200	303.100.000,00	35,3%
		376.800	95.000	857.500.000,00	100,0%

Ulusal ve bölgesel zincir market raflarına çıkan markalı şarküteri ürünlerinin ortalama kg fiyatı 15 YTL’dir. Markasız, Horeca’lara yönelik, kayıtdışı veya kalitesiz işlenmiş et ürünlerinin ortalama fiyatı 10 YTL’dir. Perakende fiyatları sucukta 28 YTL ile 7 YTL arasında, salamda 25 YTL ile 10 YTL arasında, sosiste 15 YTL ile 5 YTL arasında, pastırmada 48 YTL ile 20 YTL arasında değişmektedir.

Kişibaşı yıllık şarküteri ürünleri tüketimi 2007 yılında yaklaşık 1,3 kg’dır. Kişibaşı tüketiminin 2010 yılında 1,5 kg, 2015 yılında 3 kg, 2020 yılında da 5 kg olması beklenmektedir.

2010 yılına dair tahminlerimiz şunlardır.

·         Üretim 120 bin tona çıkacaktır. Bunun 10 bin tonu ihracata, 110 bin tonu iç pazara gidecektir.

·         İç pazarda tüketilecek 110 bin ton şarküteri ürününün 80 bin tonu markalı firmalar, 30 bin tonu merdiven altı firmalar tarafından pazara sunulacaktır.

·         İç pazarın büyüklüğü 1,5 milyar YTL olacaktır. Markalı firmalar bu cironun %85’ini gerçekleştirecektir.

·         Pazarın %40’ı sucuk, %25’i salam, %23’i sosis, %12’si diğer ürün satışlarından oluşacaktır.