Bilgisayar Sektörü 3

Geçmişte Casper’a danışmanlık yaptığım için bilgsayar sektörünü hep yakından takip ederim. Bu blogta bilgisayar sektörüne dair epey bir yazı bulabilirsiniz. Bu yazımda bilgisayar sektörüne dair 2012 değerlendirmesini ve gelecek perspektifini sizlerle paylaşacağım.

Bilgisayar sektörü tam bir yol ayrımında. Masa üstü bilgisayarlar zaten 7-8 yıl önce dizüstü bilgisayarlar yüzünden düşüşe geçmişti. Sürekli güçlenmesine ve ultra ince modelleri piyasaya sunmasına rağmen dizüstü bilgisayarlar da düşüşte şimdi.

Dizüstü bilgisayarları tahtından indiren daha mobil ve daha portatif olan tablet ve akıllı telefonlar. Öyle görülüyor ki, insanlar bilgi taşımak, bilgiye erişmek ve bilgi paylaşmak için büyük ekranlara ihtiyaç duymuyor. Taşıması kolay olsun ve iletişim başta daha fazla fonksiyona sahip olsun yeter. Böyle bir cihaza ultrabook’a ödeyeceğinden daha fazlasını verebiliyorlar. Nitekim iPhone, Samsung gibi akıllı telefonların fiyatları uzun süredir ultrabookların üzerinde ve peynir ekmek gibi satılıyorlar.

Tablet ve akıllı telefonların etkisiyle bilgisayar satışları 2012 yılında %3,5 düştü. Dev bilgisayar firmalarını birçoğu 2012 yılını sadece düşüşle değil zararla da kapadılar. Bu firmaların 2011 ile karşılaştırmalı olarak 2012 yılında sattıkları masaüstü, notebook, ultrabook ve netbook satışlarının toplamı aşağıdaki gibidir.

Marka	2011 Bilgisayar Satışları	2011 Pazar Payı	2012 Bilgisayar Satışları	2012 Pazar Payı
HP	60.553.740	16,6%	56.508.218	16,0%
Lenovo	45.688.493	12,5%	52.159.229	14,8%
Dell	42.864.265	11,7%	37.611.747	10,7%
Acer	39.282.791	10,8%	36.661.066	10,4%
ASUS	20.678.302	5,7%	24.206.696	6,9%
Diğer	156.278.584	42,8%	145.554.478	41,3%
	365.346.175	100,0%	352.701.434	100,0%

2012’deki bilgisayar satışlarındaki düşüş bu yılın ilk çeyreğinde hızlanarak devam ediyor. IDC tarafından yapılan analize göre, 2013 yılı ilk çeyreğinde 76.3 milyon PC satışı gerçekleşti. Bu rakam geçen yıl aynı dönemde 88 milyon adet idi ve düşüş yüzde 13.9 oldu. IDC, PC pazarının nabzını tutmaya başladığı 1994 yılından bu yana yaşanan en büyük düşüş olduğunu belirtiyor.

PC pazarının ilk 5 firması düşüşten olumsuz etkilenirken, sadece Lenovo ilk çeyreği kayıpsız atlatmayı başarıyor. Listenin lideri HP ilk çeyrekte 11.9 milyon ünite satış yaparken, geçen yıl aynı döneme göre yüzde 23.7 düşüş var. Lenovo ise 11.7 milyon ünite satış yaptı ve bu rakam geçen yıl aynı dönemdeki rakam ile aynı. Lenovo'nun liderliği eline almasının artık an meselesi olduğu belirtiliyor.

Dell 9 milyon satışla geçen yıl aynı döneme göre yüzde 11 düşüş yaşarken, 6.1 milyonluk satış yapan Acer, yüzde 31 ile en büyük düşüşü yaşayan firma. Asus ise 4.3 milyon ünite satış ile beşinci sırada.

Tablet ve akıllı telefonda ise durum tam tersi. Sürekli bir yükselme söz konusu. IDC'nin rakamlarına göre 2012 yılında 130 milyon tablet bilgisayar satılırken, 2013'ün ilk çeyreğinde toplam 49,2 milyon tablet bilgisayar satıldı; bunun 19,5 milyonu Apple'ın iPad ve iPad Mini modelleri oldu. Bu yıl 200 milyonun üzerinde tablet satılması bekleniyor. 2012 yılında dünyada yaklaşık 1,8 milyar telefon satıldı. Bunların yaklaşık 600 milyonu akıllı telefondu. 5 yıl içerisinde insanların elinde akıllı olmayan telefon kalmayacak.

Türkiye’de de benzer bir süreç yaşanıyor. Tablet ve akıllı telefon satışları tüm dünyada oluğu gibi ülkemizde de bilgisayara olan talebi azaltıyor. 2012 yılında Türkiye’de yaklaşık olarak; 1,1 milyon masaüstü bilgisayar, 2,7 milyon dizüstü bilgisayar, 400 bin tablet, 8 milyon akıllı telefon satıldı. Buna mukabil 2013 yılında  0,9 milyon  masaüstü bilgisayar, 2,7 milyon dizüstü bilgisayar,  1 milyon tablet, 10 milyon akıllı telefon satılması bekleniyor.

Bilgisayar satışlarının 2000 yılından günümüze olan yaklaşık seyri ile 2018 yılına kadar olacak tahmini seyri aşağıdaki tabloda verilmiştir.

	Bilgisayar Satışı
	Yaklaşık Satış Adeti	Artış (%)	Ev (adet)	Ev (%)	Ofis (adet)	Ofis (%)	Masaüstü (adet)	Masaüstü (%)	Dizüstü (adet)	Dizüstü (%)	Yabancı (adet)	Yabancı (%)	Yerli (adet)	Yerli (%)	No-Name (adet)	No-Name (%)
2000	850.000	60	127.500	15	722.500	85	756.500	89	93.500	11	170.000	20	212.500	25	467.500	55
2001	400.000	-   53	92.000	23	308.000	77	352.000	88	48.000	12	80.000	20	120.000	30	200.000	50
2002	600.000	50	144.000	24	456.000	76	516.000	86	84.000	14	150.000	25	180.000	30	270.000	45
2003	1.000.000	67	300.000	30	700.000	70	810.000	81	190.000	19	250.000	25	350.000	35	400.000	40
2004	1.500.000	50	525.000	35	975.000	65	1.170.000	78	330.000	22	375.000	25	600.000	40	525.000	35
2005	2.200.000	47	880.000	40	1.320.000	60	1.606.000	73	594.000	27	660.000	30	880.000	40	660.000	30
2006	2.300.000	5	966.000	42	1.334.000	58	1.495.000	65	805.000	35	759.000	33	966.000	42	575.000	25
2007	2.500.000	9	1.100.000	44	1.400.000	56	1.500.000	60	1.000.000	40	900.000	36	1.100.000	44	500.000	20
2008	2.700.000	8	1.242.000	46	1.458.000	54	1.485.000	55	1.215.000	45	1.080.000	40	1.215.000	45	405.000	15
2009	3.200.000	19	1.536.000	48	1.664.000	52	1.440.000	45	1.760.000	55	1.472.000	46	1.408.000	44	320.000	10
2010	3.600.000	13	1.800.000	50	1.800.000	50	1.260.000	35	2.340.000	65	1.872.000	52	1.548.000	43	180.000	5
2011	3.800.000	6	1.976.000	52	1.824.000	48	1.520.000	40	2.280.000	60	2.090.000	55	1.558.000	41	152.000	4
2012	3.800.000	-	2.052.000	54	1.748.000	46	1.140.000	30	2.660.000	70	2.204.000	58	1.482.000	39	114.000	3
2013	3.600.000	-     5	2.016.000	56	1.584.000	44	900.000	25	2.700.000	75	2.196.000	61	1.332.000	37	72.000	2
2014	3.500.000	-     3	2.030.000	58	1.470.000	42	700.000	20	2.800.000	80	2.240.000	64	1.225.000	35	35.000	1
2015	3.400.000	-     3	2.040.000	60	1.360.000	40	510.000	15	2.890.000	85	2.244.000	66	1.156.000	34	-	0
2016	3.300.000	-     3	2.046.000	62	1.254.000	38	330.000	10	2.970.000	90	2.211.000	67	1.089.000	33	-	0
2017	3.200.000	-     3	2.048.000	64	1.152.000	36	160.000	5	3.040.000	95	2.176.000	68	1.024.000	32	-	0
2018	3.100.000	-     3	1.953.000	63	1.147.000	37	31.000	1	3.069.000	99	2.170.000	70	930.000	30	-	0

IDC ve Gartner verilerinden yararlanarak tarafımdan hazırlanan yukarıdaki tablodan da anlaşıldığı gibi son 2 yıldır yerinde sayan bilgisayar satışları bu yıldan itibaren düşüşe geçecek.

Yerli ve yabancı bilgisayar markalarından pek azı bas bas bağırarak gelen tablet ve akıllı telefon istilasına karşı hazırlıklı pozisyon alabildi. Tablet ve akıllı telefon işine el atanların da Apple’ın dönüşüm kabiliyetine sahip olmadığı, hatta Apple’ın dönüşümünü taklit edebilecek yeteneğe dahi sahip olmadıkları görüldü. Bu durum sadece PC donanımcıları için geçerli değil elbette, anlı şanlı PC yazılımcısı Microsoft da bu dönüşüme ayak uyduramadı.

Steve Jobs’ı geçen sene kaybetmeseydik, bu senenin sonunda epey bir bilgisayar firmasının batmasına tanık olabilirdik. Ama kaçınılmaz son birazcık ertelendi. Tablet ve akıllı telefonların istilası atalet içindeki bilgisayar firmalarını teknoloji çöplüğüne doğru süpürüyor. Teknoloji bu hızla gelişmeye devam ederse 2-3 yıl sonra da tablet ve akıllı telefonlar Google’ın gözlüğü yüzünden teknoloji çöplüğüne süpürülebilir.

İnsanın neye ihtiyaç duyabileceğine odaklanan teknoloji firmaları pazarın kaymağını yiyecek, takipçiler ise teknolojinin virajlarını göremedikleri için uçuruma yuvarlanacaklar.

Teknoloji firmalarının tarihi maalesef tekerrürden ibaret. Ders çıkaran az.