Bisküvi Pazarı

Bisküvi kelime olarak Latince iki kere pişirilmiş (çifte kavrulmuş) anlamına gelen "biscocotus" sözcüğünden türetilmiş, tahıl ürünlerinin fermente edilmek suretiyle kabartılarak pişirilmesiyle elde edilen ürünlere verilen bir isim. Bisküvi eskiden çay saatlerinde tüketilen bir besinken günümüzde ayak üstü yemek alternatifi olarak da adlandırılıyor. Kuşkusuz bunun en büyük nedeni bisküvi çeşitlerinin eskiye oranla oldukça fazla olması. Diyet, çikolatalı, kremalı, damla çikolatalı, tahıllı, kepekli, portakallı bir çırpıda sayılan çeşitler.

Bisküvi şekerli, tuzlu - kraker, kremalı, kepekli -diyet, vitamin ve mineral katkılı, kaplamalı marshmallow-çikolatalı gibi gruplara ayrılmaktadır. Bunların da kendi aralarında muhtelif şekil ve tipte olanları mevcuttur. Ayrıca teknolojik açıdan bisküviye benzemese de, bisküvi fabrikaları tarafından oldukça fazla üretilen gofretler de bu sistematiğe dahil edilmiştir. Ülkemizde bisküvi sektörü denilince sadece bisküvi kalemi değil batıda olduğu gibi kek, çikolata, şekerleme kalemlerini de içine alan Confectionery (şekerleme) tabiri ile değerlendirilmektedir.

Türkiye’de bisküviler keyif almak da dahil olmak üzere açlık bastırmak, tatlı ihtiyacını gidermek, ailece misafirlerle bir aradayken ikramlık olarak, çay veya kahve ile beraber pek çok farklı alanda tercih edildiği görülüyor.

Ürün gruplarına bakıldığında ise son yıllarda özellikle hibrid ürünler denilen iki farklı kategorinin özelliklerini bir arada taşıyan ürünlere olan talebin arttığını görüyoruz. Çikolata ile bisküvi lezzetini bir arada sunan ürünler bu konuda ilk sırada yer almakta.

Diğer bir tercih edilen ürün grubu da yolda/dışarıda yemeye uygun, küçük paketlerde ya da tek lokmalık formatlarda sunulan ürünlerdir. Özellikle gençlerin yoğun ilgi gösterdiği bu tip ürünlerin hem taşıma kolaylığı hem de uygun fiyatı tercih edilmesinde en önemli etkenlerdendir. Tabii ki kategoride yer alan inovatif çeşitler ve yenilikler de merak uyandırmakta ve tüketicilerin ilgisini çekmektedir.

Lüks tüketim maddesi olarak kabul edilen bisküvinin, sağlığa uygun olması, ayaküstü yenebilmesi, besleyici, lezzetli ve çocuklar için eğlenceli olmasıyla son yıllarda giderek temel gıda maddesi olarak tüketilmeye başlandı. Sağlıklı ürünler üretme eğiliminde olan bisküvi sanayii, hem lezzetli ve tüketicilerin damak zevkine hitap eden, hem de sağlıklı ürünler üretme çabasındadır. 

Euromonitor’un araştırmasına göre, kişi başı bisküvi tüketimi baz alındığında, en büyük bisküvi pazarı İrlanda’dadır. İrlanda’yı, Hollanda, Belçika, İtalya, Birleşik Krallık, Yeni Zelanda, ABD, Uruguay ve Brezilya izlemektedir.

AB ülkelerindeki en yüksek tüketim oranı 641 bin tonla İtalya ve 638 bin tonla Almanya’ya aittir. Bisküvi tüketiminde İtalya ve Almanya’yı 578 bin tonla Fransa ve 525 bin tonla Birleşik Krallık, takip etmektedir. Bisküvi tüketiminin bir hayli yoğun olduğu AB ülkelerinde 2011 yılında kişi başı ortalama tüketim 7,74 kg, 2012 yılında 7,78 kg, 2013 yılında ise 7,95 kg olarak kaydedilmiştir. 2014 yılı kişi başı tüketim miktarı ise 7,84’tür. Kişi başı tüketimde önde gelen ilk dört ülke 16,63 kg ile İrlanda, 16,16 kg ile Hollanda, 11,96 kg ile Belçika ve 10,56 kg ile İtalya’dır. Bu ülkeleri 8-10 kg arası değişen tüketim oranlarıyla Bulgaristan, İspanya, Fransa, Slovakya, Danimarka, Slovenya ve Hırvatistan izlemektedir.

CAOBISCO verilerine göre, 2011 yılı itibariyle kişi başına bisküvi tüketiminde 21,76 kg ile İrlanda, 12,86 kg ile Hollanda, 10,40 kg ile İtalya ve 10,09 kg ile Belçika ilk sıralarda yer alan ülkelerdir. Bunları 9,75 kg ile İngiltere, 9,30 kg ile İsviçre ve 8 ile 9 kg arasında değişen tüketim miktarlarıyla Bulgaristan, Danimarka, Fransa, İspanya, Portekiz ve Slovakya takip etmektedir.

Balkan ülkelerinde kişi başına bisküvi tüketiminin yaklaşık 7-8 kg seviyelerinde olduğu tahmin edilmektedir.

Avrupa’da 10-15 kg düzeylerinde olan kişi başına bisküvi tüketimi Türkiye’de halen 6-7 kg seviyelerinde seyretmektedir. 

Şekerli Mamul Sanayicileri Derneği’nin paylaştığı verilere göre; Türkiye’nin bisküvi üretimi 2010 yılında, bir önceki yıla göre 12 bin ton azalarak 563 bin ton civarında gerçekleşti. Aynı dönemde talepte de 25 bin tonluk bir düşüş yaşanarak 425 bin tona geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verilerine göre ise 2005 yılında 439 bin ton olan Türkiye bisküvi üretimi, 2010 yılında 570 bin tona, 2011 yılında ise 605 bin tona ulaştı.